• Kazan
  • Peter verbindt

Rusland

Ontdek Rusland!

Het grootste land ter wereld qua oppervlakte (dik 17 miljoen vierkante kilometer) strekt zich uit over 11 tijdzones in Europa en Azië. Het gebergte de Oeral vormt de grens tussen de twee werelddelen. De Russische enclave Kaliningrad (het gebied rond het vroegere Oost-Pruisische Königsberg) vormt het meest westelijke deel van het enorme land, ingeklemd tussen Polen en Litouwen.

Land tussen 13 zeeën
Van Rusland wordt wel gezegd dat het ingeklemd ligt tussen 13 zeeën. Met het smelten van de poolkap zou je bij dat aantal zolangzamerhand vraagtekens kunnen plaatsen, maar topografisch klopt het wel:
in het oosten grenst Rusland aan de Japanse Zee (Sachalin, Vladivostok), de Zee van Ochotsk en de Beringzee, in het westen aan de Baltische Zee/Oostzee. in het zuiden aan de Zwarte Zee en de Zee van Azov. In het noorden heeft Rusland te maken met verschillende 'zeeën' die in verbinding staan met de Noordelijke IJszee: de Barentszzee, de Karazee, Witte ZeeLaptevzee, Tsjoektsjenzee en de Oost-Siberische Zee.
En dan zijn er ook nog binnenzeeën, zoals de Kaspische Zee. Of vinden 'we' dat een meer? Dan is er nóg een meer dat aandacht verdient: het Baikalmeer. De Kaspische Zee is zout, het Baikalmeer zoet, trouwens.

Oorsprong naam: Roes
De naam Rusland komt van ‘Roes’, een Middeleeuws land rond het westelijk deel van Rusland, Belarus, een stuk van Polen en het noorden van het huidige Oekraïne.

Mongoolse Rijk, Sovjet-Unie en GOS
Tot laat in de Middeleeuwen viel een groot deel van het huidige Rusland onder het Mongoolse rijk. Van 1917 tot eind 1991 vormde de Russische Sovjet-Republiek het hart van de Sovjet-Unie. Nu is de Russische Federatie nog onderdeel van het Gemeenschap van Onafhankelijke Staten (GOS) en heeft een douane-unie met Belarus en Kazachstan.
Van de dik 145 miljoen Russen woont 70 procent in het Europese deel van het land. Moskou is de grootste stad met 11,5 miljoen inwoners. St. Petersburg, de vroegere hoofdstad onder de tsaren, is de tweede grootste stad van het land.


Als smaakmakertje voor het westelijk deel van Rusland (de hoek rond Poesjkinskije Gori, ten zuiden van Pskov richting de grens met Belarus) hier een prachtige video:

We gaan (naar Rusland toe)!

Rusland: onbekend maakt onbemind, zeggen ze. De huidige geopolitieke verwikkelingen maken het er niet vrolijker op. Maar zo onbekend hóeft Rusland helemaal niet te zijn. Nederland en Rusland hebben historische onderlinge contacten, om wat te noemen.


Andere taal, ander alfabet… Met een hoop gemeenschappelijke woorden valt het allemaal reuze mee. Tsaar Peter de Grote noteerde ooit honderden Nederlandse woorden in zijn opschrijfboekje, en die belandden in de officiële Russische vocabulaire. Dus woorden als mast, kajuit, bakboord, stuurboord, matroos, kapitein, sluis en nog allerlei scheepvaartgerelateerde woorden hoor je - al dan niet met wat extra sj-klanken - terug in het Russisch.

Dankzij de contacten in dezelfde tijd is nu zelfs het Russische woord voor kapper… ‘parikmacher’: pruikenmaker. Dus zoek je een kapsalon in Rusland: vraag naar een ‘parikmacherskaja’ - een pruikenmakerij.


afbeelding

 

Улица / Street

Fotograaf/fotojournalist Leo Erken was eind jaren tachtig, begin jaren negentig van de vorige eeuw ooggetuige van tal van momenten in de recente Russische geschiedenis waarvan we nu beseffen hoeveel invloed ze zouden hebben op de moderne geschiedenis van het land, cq zelfs 'wereldgeschiedenis'. Erken stelde met partners het boek Улица / Street samen. Het boek is al jaren uitverkocht, maar online kun je er nog volop in bladeren.



afbeelding

Vichod/Wi’j goat

Nog zo’n legendarisch taaldingetje: ‘Vichod’. Twentenaren zeggen ‘Wi’j goat’, als het tijd is om op te stappen. Oost-Nederland ligt het dichtst bij Rusland, en dus… is het Russische woord voor ‘uitgang’ geworden: ‘Vichod’.

Voor serieuzere bestudeerders van het Russisch: ‘chodít’ is het werkwoord voor gaan/lopen. En het voorvoegsel ‘vi’- staat voor uit-. Uitgang, dus…

Klik hier voor meer over de Russische taal