Informatie Belarus
Onbekend
Belarus is een relatief onbekend land binnen Europa. ‘Achter Polen’ is aan die kant het eerste land buiten de EU. Dat je er eerder niet spontaan binnen kon rijden (voor Belarus had je een apart visum nodig), maakt het er niet makkelijker op. Verder is er het ‘eeuwige’ misverstand over de status van het land ten opzichte van Rusland, wat er door de Nederlandse naam van het land niet duidelijker op wordt…: Wit-Rusland.
Wit-Rusland of Belarus
Wit-Rusland is een letterlijke vertaling van Belarus. Maar het ‘rus’ verwijst eigenlijk naar het vroegere rijk Roethenië. Je had ooit Wit-Roethenië, Zwart-Roethenië (in het zuidwesten van het huidige Wit-Rusland) en Rood-Roethenië (nu deels Pools, deels Oekraïens).
Later werd Roethenië aan de huidige Oekraïense streek Transkarpatië gekoppeld en werd ‘Roes’ meer en meer synoniem voor ‘Groot-Rusland’. Er zijn daarom Wit-Russen die de Nederlandse aanduiding Wit-Rusland onjuist vinden omdat het associaties oproept met ‘Russisch imperialisme’. In officiële stukken heet Wit-Rusland dan ook Belarus.
Hier een informatieve video over het land (waarbij een fragment waarin over Belarus' president Loekasjenko wordt gezegd dat hij voorlopig nog niet denkt aan opstappen, mogelijk wat aan inflatie onderhevig is...):
Geschiedenis
In de Middeleeuwen viel het grondgebied van Belarus onder het Litouwse rijk, later onder Polen-Litouwen. Eind 18e eeuw kwam het bij de Poolse delingen bij Rusland terecht. In 1922 sloot de Wit-Russische SSR zich aan bij de Sovjet-Unie. Belarus heeft zich in 1990/1991 losgemaakt van de Sovjet-Unie.
Eind 1991 was Belarus een van de oprichters van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS).
Sinds 1994 wordt het land geregeerd door president Aleksandr Loekasjenko. Die wordt wel Europa's laatste dictator genoemd; inderdaad valt wel wat af te dingen op het democratisch gehalte en de mensenrechten in het land. Bij de handige links onderop deze site vind je zowel een verwijzing naar staatsnieuws als naar de vanuit Polen gevoede kritische site van uitgeweken Wit-Russen. Kijk ook vooral eens op de site OpenBelarus.nl. Hier een linkje naar de beweging 'volks-ambassade van Belarus'.
Visa/formaliteiten
T/m 31 december 2025 kunnen EU-burgers visumvrij Belarus binnenreizen voor een verblijf tot 30 dagen. Vanaf 1 januari lijk je weer aangewezen te zullen zijn op een visum. Dat kan alleen makkelijk worden verkregen: bestel hier via ons je e-visum voor 100 euro. (Verwerkingstijd ruim 1 week.)
Belarus vormt met Rusland en Kazachstan een douane-unie. Dat betekent dat de formaliteiten op de grens Belarus-Rusland beperkt zijn. Dat betekende jarenlang dat andere nationaliteiten de grens Belarus-Rusland niet konden passeren omdat daar niet werd 'gestempeld', Vanaf 11 janauri 2025 kan dat wel weer. Je moet alleen oppassen met Russische e-visa: die kunnen op maar 6 grensovergangen ussen Belarus en Rusland worden gecontroleerd.
E-pasluga
Belarus kent een digitaal systeem voor allerlei overheids-zaken: E-pasluga. Als je van plan bent vaker naar Belarus te gaan en/of je er al dan niet permanent te vestigen, dan is het een aanrader je daar al eens op te oriënteren. Je kunt het een beetje vergelijken met Nederlandse systemen waarop je met DigiD inlogt. Je kunt E-pasluga onder andere gebruiken om je te registreren tijdens je verblijf in Belarus.
Geld
Belarus heeft een eigen munt, de Wit-Russische roebel. Nou ja, munt… er is vooral papiergeld in gebruik. Lang is die veel minder waard geweest dan Russische roebels, maar inmiddels is 1 Wit-Russische roebel 0,30 euro waard (peil januari 2025), waardoor een Wit-Russische roebel juist dik 25 Russische roebel waard is.
Houd er rekening mee dat ook Belarus in het kader van de sancties tegen Rusland is afgesloten van het bancaire Swift-systeem: simpel 'pinnen' is er in Belarus dus niet bij; je moet je geld cash meenemen naar Belarus. Vanuit Polen zou het meenemen van euro's kunnen, maar vanuit Litouwen mag je bijv. maar max. 60 euro meenemen naar Belarus. Dan is het meenemen van US dollars handiger. Je mag in principe tot (het equivalent van) 10.000 euro de EU uitvoeren.
Aanraders
In Kamenjoeki is het Belavezjskaja Poesjtsja-hoofdkwartier van de Wit-Russische kant van het Europese oerwoud Bialowieza (klein deel aan Poolse kant, groot deel aan kant Belarus). Hier de site van het nationale park. Je kunt er Europese wisenten zien. Ook vind je er een herdenkingsplek die herinnert aan de Duitse inval in 1941.
De hoofdstad Minsk is het bezoeken waard, met de Allerheiligenkathedraal als beroemdste kerk.
Buiten Minsk ligt het dorpje Mir met het gelijknamige kasteel, dat op de Unesco-erfgoedlijst staat.
50 km buiten Minsk is een indrukwekkend monument op de plek van het dorp Khatyn/Chatyn, waar de nazi’s in maart 1943 na een aanslag van partizanen een heel dorp uitmoordden.
De schoorstenen van de platgebrande huizen zijn herbouwd en elke minuut klinken hierin klokjes. Elk klokje symboliseert een uitgeroeid dorp in Belarus.
Sergei Selikhanovs kunstwerk dat een hoofdrol speelt als onderdeel van het monument, beeldt Yuzif Kaminsky uit, de enige volwassene die het bloedbad overleefde, met zijn dode zoon Adam in zijn armen.